RPO vs KRUS (K 58/07)

W Y R O K
w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

Warszawa, dnia 26 października 2010 r.

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Bohdan Zdziennicki - przewodniczący

(...)

po rozpoznaniu, z udziałem wnioskodawcy oraz Sejmu i Prokuratora Generalnego, na rozprawie w dniu 26 października 2010 r., wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o zbadanie zgodności:

art. 86 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, ze zm.) w zakresie, w jakim przepis ten określa zobowiązanie budżetu państwa do finansowania składek na ubezpieczenie zdrowotne - bez względu na wysokość osiąganych przychodów - rolników podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy, którzy prowadzą działalność rolniczą na gruntach rolnych, z art. 32 w związku z art. 84 i art. 2 Konstytucji,

orzeka:

I

Art. 86 ust. 2 w związku z art. 86 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, Nr 216, poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374 oraz z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857 i Nr 165, poz. 1116) w zakresie, w jakim określa zobowiązanie budżetu państwa do finansowania składek na ubezpieczenie zdrowotne wszystkich wskazanych w nim rolników i ich domowników, podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy, prowadzących działalność rolniczą bez względu na wysokość osiąganych przez nich przychodów, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 84 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

II

Przepis wymieniony w części I, w zakresie tam wskazanym, traci moc obowiązującą z upływem 15 (piętnastu) miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

 Wyrok szeroko komentowany i budzący wiele kontrowersji. Podkreśla się, że TK dał ustawodawcy 15 miesięcy na reformę KRUS. Prawda jest taka, że jest to tylko i wyłącznie zachęta do reformy, a decyzja i tak pozostanie polityczna. Nie ma wątpliwości, że Sejm może wysmażyć bardzo podobną ustawę, zmienić tylko kosmetycznie te przepisy.

Zwróćmy uwagę na treść sentencji: (...) bez względu na wysokość osiąganych przez nich dochodów (...). Wystarczy, na odczepnego, wprowadzić finansowanie własne dla najbogatszych (stanowiących 0,5% wszystkich gospodarzy) i już przepis będzie "konstytucyjny".

Nie jest tak, że narzekam na orzecznictwo TK czy na cwaniactwo polskiego ustawodawcy. Musimy pamiętać, że TK nie ma kompetencji prawotwórczych, i patologią naruszającą konstytucyjną zasadę podziału władz byłoby, gdyby naprawdę wymusił diametralną zmianę ustawy. W tej kwestii, niestety,  musimy liczyć na ustawodawcę...